
Ζευγάρια στην Εσθονία
Last updated on: 01.01.2024
Η έκδοση αυτής της σελίδας στην αγγλική και εθνική γλώσσα διατηρείται από τον εκάστοτε συνομιλητή. Οι μεταφράσεις σε άλλες γλώσσες πραγματοποιούνται και επικαιροποιούνται σταδιακά. Επομένως, πιθανές πρόσφατες ενημερώσεις ενδέχεται να μην είναι διαθέσιμες σε αυτήν την έκδοση γλωσσών. Για την πιο πρόσφατη έκδοση, ελέγξτε την έκδοση στην αγγλική ή εθνική γλώσσα.
1.1. Ποιο είναι το δίκαιο που εφαρμόζεται αναφορικά με τις περιουσιακές σχέσεις ενός ζευγαριού; Ποια είναι τα κριτήρια/κανόνες που χρησιμοποιούνται για τον καθορισμό του εφαρμοστέου δικαίου; Ποιες διεθνείς συνθήκες πρέπει να τηρούνται σε ορισμένες χώρες;
Σύμφωνα με την Πράξη περί Διεθνούς Ιδιωτικού Δικαίου, εάν οι σύζυγοι δεν έχουν προβεί σε επιλογή δικαίου, οι περιουσιακές σχέσεις τους θα διέπονται από το δίκαιο που ισχύει για τις γενικές έννομες συνέπειες του γάμου κατά το χρόνο τέλεσης του γάμου μεταξύ των συζύγων. Οι γενικές έννομες συνέπειες προσδιορίζονται σύμφωνα με το δίκαιο της χώρας που αποτελεί κοινό τόπο διαμονής των συζύγων. Ελλείψει κοινού τόπου διαμονής, ισχύει το δίκαιο της χώρας κοινής ιθαγένειας. Εάν οι σύζυγοι διαμένουν σε διαφορετικά κράτη και έχουν διαφορετική ιθαγένεια, οι γενικές έννομες συνέπειες του γάμου προσδιορίζονται βάσει του δικαίου του κράτους του τελευταίου κοινού τόπου διαμονής τους, εάν ο ένας εκ των συζύγων εξακολουθεί να διαμένει σε αυτό το κράτος. Εάν δεν είναι δυνατό να προσδιοριστεί το δίκαιο που είναι εφαρμοστέο με βάση τους προαναφερόμενους τόπους θα ισχύσει το δίκαιο της χώρας με την οποία οι σύζυγοι διατηρούν πιο στενούς δεσμούς.Διαφορετικοί κανόνες οι οποίοι απορρέουν από διεθνείς συμφωνίες (συμφωνίες περί νομικής συνδρομής) εφαρμόζονται εάν οι σύζυγοι ή ένας εκ των συζύγων είναι πολίτες (-ης) της Λετονίας, της Λιθουανίας, της Πολωνίας, της Ρωσίας ή της Ουκρανίας, ή εάν οι σύζυγοι διαμένουν στα εν λόγω κράτη.
1.2. Οι σύζυγοι έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν το εφαρμοστέο δίκαιο; Εάν ναι, ποιες αρχές διέπουν αυτή την επιλογή (π.χ. τα δίκαια προς επιλογή, οι τυπικές προϋποθέσεις, η αναδρομική ισχύς);
Σύμφωνα με την Πράξη περί Διεθνούς Ιδιωτικού Δικαίου, οι σύζυγοι μπορούν να επιλέξουν το εφαρμοστέο δίκαιο στις περιουσιακές σχέσεις τους. Μπορούν να επιλέξουν είτε το δίκαιο του κράτους διαμονής ενός εκ των συζύγων είτε το δίκαιο του κράτους την ιθαγένεια του οποίου έχει ένας εκ των συζύγων κατά το χρόνο επιλογής του δικαίου.2.1. Παρακαλούμε περιγράψτε τις γενικές αρχές: Ποια αγαθά αποτελούν μέρος της κοινοκτημοσύνης περιουσιακών στοιχείων; Ποια αγαθά αποτελούν μέρος των ξεχωριστών περιουσιών των συζύγων;
Κατά τη σύναψη του γάμου, οι σύζυγοι είναι υποχρεωμένοι να επιλέξουν το καθεστώς που θα διέπει τις περιουσιακές σχέσεις τους. Μπορούν να επιλέξουν ανάμεσα στο καθεστώς της κοινοκτημοσύνης περιουσιακών στοιχείων, το καθεστώς της κοινοκτημοσύνης αποκτημάτων ή το καθεστώς περιουσιακής αυτοτέλειας.Εάν οι σύζυγοι δεν έχουν επιλέξει το καθεστώς που θα διέπει τις περιουσιακές σχέσεις τους κατά τη σύναψη του γάμου ή με τη σύναψη γαμικού συμφώνου, θεωρείται δεδομένο ότι ισχύει το νομικό καθεστώς της κοινοκτημοσύνης των περιουσιακών στοιχείων. Σύμφωνα με αυτό το καθεστώς, τα περιουσιακά στοιχεία που αποκτώνται κατά τη διάρκεια του γάμου θεωρούνται κοινή περιουσία των συζύγων. Στο πλαίσιο του καθεστώτος της κοινοκτημοσύνης περιουσιακών στοιχείων, τα ακόλουθα θεωρούνται ξεχωριστά περιουσιακά στοιχεία:
- προσωπικά υπάρχοντα (π.χ. ενδύματα)
- περιουσιακά στοιχεία που άνηκαν σε έναν εκ των συζύγων πριν από το γάμο
- περιουσιακά στοιχεία που αποκτήθηκαν κατά τη διάρκεια του γάμου εκ χαριστικής αιτίας (όπως δωρεά ή κληρονομιά)·
- περιουσιακά στοιχεία που αποκτήθηκαν βάσει δικαιώματος που ανήκει σε περιουσιακά στοιχεία ενός εκ των συζύγων ή ως αντάλλαγμα για περιουσιακά στοιχεία ενός εκ των συζύγων.
Ο διαχωρισμός της κοινής περιουσίας μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο αφού λήξει το καθεστώς της κοινοκτημοσύνης περιουσιακών στοιχείων (είτε με το θάνατο ενός εκ των συζύγων είτε με διαζύγιο είτε με τη σύναψη γαμικού συμφώνου με το οποίο θεσπίζεται διαφορετικό περιουσιακό καθεστώς).
Στο πλαίσιο του καθεστώτος της κοινοκτημοσύνης αποκτημάτων και του καθεστώτος περιουσιακής αυτοτέλειας, δεν υπάρχει κοινή περιουσία των συζύγων.
(Πράξη περί οικογενειακού δικαίου της Εσθονίας)
2.2. Υπάρχουν νομικές προϋποθέσεις σχετικά με την κατανομή των περιουσιακών στοιχείων;
Στο πλαίσιο του καθεστώτος της κοινοκτημοσύνης περιουσιακών στοιχείων, τα περιουσιακά στοιχεία θεωρείται ότι περιλαμβάνονται στην κοινή περιουσία των συζύγων μέχρι απόδειξης του εναντίου.2.3. Οι σύζυγοι πρέπει να προβούν σε απογραφή των περιουσιακών στοιχείων; Εάν ναι, πότε και με ποιον τρόπο;
Δεν χρειάζεται να πραγματοποιηθεί απογραφή περιουσιακών στοιχείων στο πλαίσιο του καθεστώτος κοινοκτημοσύνης περιουσιακών στοιχείων και περιουσιακής αυτοτέλειας, αλλά θα πρέπει να πραγματοποιηθεί στο πλαίσιο του καθεστώτος κοινοκτημοσύνης αποκτημάτων (βλ. 5.3.).2.4. Ποιος είναι υπεύθυνος για τη διαχείριση των περιουσιακών στοιχείων; Ποιος έχει δικαίωμα διάθεσης των περιουσιακών στοιχείων; Μπορεί ένας εκ των συζύγων να διαθέσει/διαχειριστεί την περιουσία μόνος του ή είναι απαραίτητη η συναίνεση του έτερου συζύγου (π.χ. στις περιπτώσεις διάθεσης της οικίας των συζύγων); Ποια είναι η επίδραση ενδεχόμενης απουσίας συναίνεσης στην εγκυρότητα μιας νομικής συναλλαγής και στο αντιτάξιμο κατά τρίτων;
Στο πλαίσιο του καθεστώτος της κοινοκτημοσύνης περιουσιακών στοιχείων, οι σύζυγοι ασκούν τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις που συνδέονται με την κοινή περιουσία τους από κοινού ή με τη συναίνεση του ετέρου συζύγου. Για τις συναλλαγές που αφορούν σε κινητά περιουσιακά στοιχεία ή σε δικαίωμα που συνδέεται με την κοινή περιουσία των συζύγων, θεωρείται δεδομένη η συναίνεση του ετέρου συζύγου (η συναίνεση δεν θεωρείται δεδομένη για συναλλαγές σχετικές με ακίνητα περιουσιακά στοιχεία). Ένας σύζυγος μπορεί να διενεργεί συναλλαγές με αντικείμενο την κοινή περιουσία με στόχο την ικανοποίηση καθημερινών αναγκών της οικογένειας αυτόνομα και χωρίς τη συναίνεση του ετέρου συζύγου.Μια συναλλαγή με αντικείμενο την κοινή ακίνητη περιουσία χωρίς τη συναίνεση του ετέρου συζύγου είναι άκυρη και χωρίς νομική ισχύ.
Κάθε σύζυγος διαχειρίζεται ανεξάρτητα την περιουσία του/της με δικά του/της έξοδα, χωρίς να απαιτείται η συναίνεση του ετέρου συζύγου. Κάθε σύζυγος μπορεί να διαθέτει κατοικία η οποία αποτελεί ίδιο περιουσιακό στοιχείο του συζύγου και χρησιμοποιείται ως οικογενειακή στέγη ή χρησιμοποιείται χωριστά από τον σύζυγο που δεν είναι ιδιοκτήτης της και να παραχωρεί τη χρήση αυτής σε τρίτο ή να καταγγέλλει την έννομη σχέση στην οποία βασίζεται η χρήση αυτής μόνον με τη συγκατάθεση του ετέρου συζύγου, εάν η κυριότητα επί της κατοικίας αποκτήθηκε μετά την 01.01.2015. Συναλλαγή χωρίς τη συναίνεση του συζύγου είναι άκυρη, εκτός εάν πρόκειται για κατοικίες που αποκτήθηκαν πριν την 01.01.2015.
Στο πλαίσιο του καθεστώτος της κοινοκτημοσύνης αποκτημάτων, τα περιουσιακά στοιχεία που ανήκουν στον ένα σύζυγο αποτελούν την ξεχωριστή περιουσία του/της, την οποία μόνο ο/η σύζυγος που έχει την ιδιοκτησία μπορεί να διαθέσει ανεξάρτητα (χωρίς τη συναίνεση του ετέρου συζύγου), χωρίς να λαμβάνεται υπόψη αν η περιουσία αποκτήθηκε πριν από το γάμο ή κατά τη διάρκεια αυτού. Ωστόσο, για να διενεργηθούν συναλλαγές που αφορούν την κατοικία που χρησιμοποιείται για τη στέγαση της οικογένειας ή που χρησιμοποιείται από τον μη κύριο σύζυγο, απαιτείται η συναίνεση του τελευταίου. Εάν διενεργηθεί συναλλαγή αυτού του είδους χωρίς τη συναίνεση του μη κυρίου συζύγου είναι άκυρη και ο έτερος σύζυγος δικαιούται να ασκήσει αγωγή η οποία απορρέει από την ακυρότητα της διάθεσης κατά του τρίτου.
Κάθε σύζυγος διαχειρίζεται τη δική του/της ξεχωριστή περιουσία ανεξάρτητα με δικά του/της έξοδα.
Στο πλαίσιο του καθεστώτος περιουσιακής αυτοτέλειας, αναφορικά με τις περιουσιακές σχέσεις τους, οι σύζυγοι αντιμετωπίζονται όπως εάν δεν ήταν παντρεμένοι και κάθε σύζυγος διαχειρίζεται και διαθέτει την περιουσία του/της ανεξάρτητα με δικά του/της έξοδα.
2.5. Υπάρχουν δικαιοπραξίες που καταρτίζονται από τον ένα σύζυγο αλλά δεσμεύουν και τον άλλο;
Ανεξάρτητα από το καθεστώς που έχει επιλεγεί να διέπει τις περιουσιακές σχέσεις των συζύγων, οι σύζυγοι υπέχουν αλληλέγγυα ευθύνη από τις συναλλαγές που διενεργούνται από τον ένα σύζυγο για τη διαχείριση του κοινού νοικοκυριού, προς όφελος των παιδιών ή για την κάλυψη άλλων συνηθισμένων αναγκών της οικογένειας (για παράδειγμα, εάν ένας σύζυγος συνάψει δάνειο για το οικογενειακό συμφέρον, ο έτερος σύζυγος είναι αλληλέγγυα ευθυνόμενος. Το ποσό της συναλλαγής δεν μπορεί να υπερβαίνει το όριο που αναλογεί στις συνθήκες διαβίωσης των συζύγων.2.6. Ποιος είναι υπεύθυνος για χρέη που συνάφθηκαν κατά τη διάρκεια του γάμου; Ποια περιουσιακά στοιχεία μπορούν να χρησιμοποιήσουν οι πιστωτές προκειμένου να ικανοποιήσουν τις αξιώσεις τους;
Ανεξάρτητα από το καθεστώς που έχει επιλεγεί να διέπει τις περιουσιακές σχέσεις των συζύγων, ένας σύζυγος θα είναι υπεύθυνος για τις υποχρεώσεις που βαρύνουν τον έτερο σύζυγο μόνο στο βαθμό που ο έτερος σύζυγος μπορεί να εκπροσωπεί ή να δεσμεύει τον/τη σύζυγο με τις πράξεις του/της.Στο πλαίσιο του καθεστώτος της κοινοκτημοσύνης περιουσιακών στοιχείων, οι σύζυγοι ευθύνονται πλήρως έναντι τρίτων με την ξεχωριστή και την κοινή περιουσία τους για τα ακόλουθα:
- υποχρεώσεις που ο ένας εκ των συζύγων έχει αναλάβει για να ικανοποιήσει τις ανάγκες της οικογένειας
- εκπλήρωση αλληλέγγυων υποχρεώσεων που έχει αναλάβει ο ένας εκ των συζύγων
- υποχρεώσεις για τις οποίες ο ένας σύζυγος έχει συμφωνήσει με τρίτα μέρη να ευθύνεται με την ξεχωριστή και την κοινή περιουσία (η συναίνεση του ετέρου συζύγου είναι απαραίτητη).
Στην περίπτωση άλλων υποχρεώσεων, κάθε σύζυγος ευθύνεται με την ξεχωριστή περιουσία του/της και το ήμισυ της κοινής περιουσίας (δηλαδή το μερίδιό του/της). Ο πιστωτής μπορεί να ζητήσει το διαχωρισμό της κοινής περιουσίας αν αποδειχθεί ότι η ξεχωριστή περιουσία του οφειλέτη συζύγου δεν επαρκεί για να απαλλαγεί από τις υποχρεώσεις του.
3.1. Ποιες διατάξεις μπορούν να τροποποιηθούν από ένα σύμφωνο και ποιες όχι; Ποια καθεστώτα που διέπουν τις περιουσιακές σχέσεις των συζύγων μπορούν να επιλεγούν;
Στην περίπτωση άλλων υποχρεώσεων, κάθε σύζυγος ευθύνεται με την ξεχωριστή περιουσία του/της και το ήμισυ της κοινής περιουσίας (δηλαδή το μερίδιό του/της). Ο πιστωτής μπορεί να ζητήσει το διαχωρισμό της κοινής περιουσίας αν αποδειχθεί ότι η ξεχωριστή περιουσία του οφειλέτη συζύγου δεν επαρκεί για να απαλλαγεί από τις υποχρεώσεις του.
Τα καθεστώτα της κοινοκτημοσύνης περιουσιακών στοιχείων, της κοινοκτημοσύνης αποκτημάτων και της περιουσιακής αυτοτέλειας που διέπουν τις περιουσιακές σχέσεις των συζύγων μπορούν να αλλάξουν απεριόριστες φορές στη διάρκεια του γάμου μέσω της σύναψης γαμικού συμφώνου:
Ανεξάρτητα από το καθεστώς περιουσιακών σχέσεων των συζύγων, με το γαμικό σύμφωνο οι σύζυγοι μπορούν:
- να καταργήσουν το καθεστώς που επέλεξαν να διέπει τις περιουσιακές σχέσεις τους κατά την τέλεση του γάμου ή με το γαμικό σύμφωνο.
- να επιλέξουν άλλο προβλεπόμενο από τον νόμο καθεστώς περιουσιακών σχέσεων.
- να τροποποιήσουν το επιλεγέν καθεστώς περιουσιακών σχέσεων στις περιπτώσεις που προβλέπονται από τον νόμο.
- να καθορίσουν το εφαρμοστέο δίκαιο για τις μεταξύ τους περιουσιακές σχέσεις, εάν οι σύζυγοι διαμένουν σε διαφορετικές χώρες ή έχουν διαφορετική ιθαγένεια.
Στην περίπτωση του καθεστώτος της κοινοκτημοσύνης περιουσιακών στοιχείων, σε γαμικό σύμφωνο μπορούν να συνομολογηθούν τα εξής:
- ατομικά περιουσιακά στοιχεία ή ορισμένα είδη περιουσιακών στοιχείων μπορούν να κηρυχθούν κοινή ή ξεχωριστή περιουσία.
- η μη εφαρμογή των περιορισμών που προβλέπονται στη νομοθεσία για συναλλαγές που αφορούν την οικογενειακή κατοικία ή κατοικία που χρησιμοποιείται χωριστά από έναν εκ των συζύγων (βλ. 2.4.).
- το δικαίωμα διαχείρισης της κοινής περιουσίας μπορεί να ανατεθεί στον ένα σύζυγο και το εν λόγω δικαίωμα μπορεί να περιοριστεί με όρους που θα καθοριστούν στο σύμφωνο.
- μπορεί να συνομολογηθεί ότι η συναίνεση του ενός συζύγου δεν απαιτείται για συναλλαγές που διεξάγονται στο πλαίσιο ανεξάρτητης οικονομικής δραστηριότητας του ετέρου συζύγου.
Στην περίπτωση του καθεστώτος της κοινοκτημοσύνης αποκτημάτων, σε γαμικό σύμφωνο μπορούν να συνομολογηθούν τα εξής:
- ότι δεν ισχύουν οι περιορισμοί που επιβάλλονται από τη νομοθεσία για συναλλαγές που αφορούν την οικογενειακή στέγη ή μια κατοικία που χρησιμοποιείται χωριστά από ένα σύζυγο (βλ. 2.4.)
- ότι το πεδίο και ο υπολογισμός των πάγιων περιουσιακών στοιχείων προσδιορίζονται διαφορετικά από τα όσα προβλέπονται από το νόμο (βλ. 5.3.).
3.2. Ποιες είναι οι τυπικές προϋποθέσεις και με ποιον πρέπει να επικοινωνήσω;
Οι σύζυγοι πρέπει να συνάψουν το γαμικό σύμφωνο προσωπικά και το σύμφωνο πρέπει να καταρτιστεί και να επικυρωθεί από συμβολαιογράφο.3.3. Πότε μπορεί να συναφθεί ένα σύμφωνο και πότε τίθεται σε ισχύ;
Ένα γαμικό σύμφωνο μπορεί να συναφθεί είτε πριν από το γάμο είτε στη διάρκεια αυτού (στην τελευταία περίπτωση τίθεται σε ισχύ κατά τη σύναψή του). Εάν συναφθεί πριν από το γάμο, τίθεται σε ισχύ την ημέρα τέλεσης του γάμου.3.4. Μπορούν οι σύζυγοι να τροποποιήσουν ένα υπάρχον σύμφωνο; Εάν ναι, υπό ποιες προϋποθέσεις;
Οι σύζυγοι μπορούν να τροποποιούν ελεύθερα το γαμικό σύμφωνο (βλ. 3.1).3.5. Σύμφωνα με την εθνική σας νομοθεσία, είναι δυνατόν να αποκτήσει αναδρομική ισχύ η γαμική σύμβαση που συνάπτεται από τους συζύγους κατά τη διάρκεια του γάμου;
Σύμφωνα με το εσθονικό δίκαιο, οι σύζυγοι μπορούν να προβλέψουν στο συμβόλαιο γάμου περιουσιακών δικαιωμάτων των συζύγων ότι έχει αναδρομική ισχύ, αλλά ένα τέτοιο συμβόλαιο θα ισχύει μόνο μεταξύ τους και δεν θα έχει καμία ισχύ σε τρίτα πρόσωπα.Εάν κατά τη σύναψη του γάμου, οι σύζυγοι επιλέξουν είτε το καθεστώς της κοινοκτημοσύνης αποκτημάτων είτε το καθεστώς της περιουσιακής αυτοτέλειας, ο αρμόδιος υπάλληλος δημογραφικών στατιστικών στοιχείων ή ο συμβολαιογράφος πρέπει να υποβάλει ειδοποίηση για να πραγματοποιηθεί η σχετική εγγραφή στο μητρώο περιουσιακών στοιχείων των συζύγων.
Εάν οι μέλλοντες σύζυγοι δεν επιλέξουν καθεστώς περιουσιακών σχέσεων με την αίτηση γάμου και δεν συνάψουν γαμικό σύμφωνο, οι διατάξεις που αφορούν την κοινοκτημοσύνη των περιουσιακών στοιχείων εφαρμόζονται στις περιουσιακές σχέσεις τους από τη σύναψη του γάμου και δεν πραγματοποιούνται εγγραφές στο μητρώο περιουσιακών σχέσεων των συζύγων.
Εάν οι σύζυγοι συνάψουν γαμικό σύμφωνο, τα στοιχεία του συμφώνου καταχωρούνται στο μητρώο περιουσιακών στοιχείων των συζύγων κατόπιν αιτήματος τουλάχιστον ενός εκ των συζύγων βάσει αίτησης πιστοποιημένης από συμβολαιογράφο.
Εάν το δικαστήριο άρει το καθεστώς της κοινοκτημοσύνης περιουσιακών στοιχείων ή το καθεστώς της κοινοκτημοσύνης αποκτημάτων, αντίγραφο της δικαστικής απόφασης αποστέλλεται από το δικαστήριο στον Συμβολαιογραφικό Σύλλογο, προκειμένου να καταχωρηθεί στο μητρώο περιουσιακών στοιχείων των συζύγων.
(Πράξη περί μητρώου περιουσιακών στοιχείων συζύγων της Εσθονίας)
Στο φάκελο μητρώου τηρούνται τα έγγραφα που αποτέλεσαν τη βάση της εγγραφής (γαμικά σύμφωνα, δικαστικές αποφάσεις, αιτήσεις για την πραγματοποίηση των εγγραφών, κ.λπ.).
Το έννομο συμφέρον συζύγου, συμβολαιογράφων, δικαστικών επιμελητών, συνδίκων πτώχευσης, δικαστηρίων και αρχών με εξουσία εποπτείας τεκμαίρεται.
Πρόσβαση στις πληροφορίες που περιέχονται στο μητρώο περιουσιακών στοιχείων των συζύγων παρέχεται μέσω των υπηρεσιών κτηματολογίου, των συμβολαιογραφείων και του οικείου δικτυακού τόπου. Η αμοιβή του συμβολαιογράφου καταβάλλεται βάσει του Νόμου για τις συμβολαιογραφικές αμοιβές με την πρόσβαση σε πληροφορίες που περιέχονται στο μητρώο περιουσιακών στοιχείων των συζύγων στο συμβολαιογραφείο.
Πρόσβαση στις πληροφορίες που περιέχονται στο μητρώο περιουσιακών στοιχείων των συζύγων παρέχεται μέσω των συμβολαιογραφείων και του οικείου δικτυακού τόπου. Η αμοιβή του συμβολαιογράφου καταβάλλεται βάσει του Νόμου για τις συμβολαιογραφικές αμοιβές με την πρόσβαση σε πληροφορίες που περιέχονται στο μητρώο περιουσιακών στοιχείων των συζύγων στο συμβολαιογραφείο.
Εάν οι μέλλοντες σύζυγοι δεν επιλέξουν καθεστώς περιουσιακών σχέσεων με την αίτηση γάμου και δεν συνάψουν γαμικό σύμφωνο, οι διατάξεις που αφορούν την κοινοκτημοσύνη των περιουσιακών στοιχείων εφαρμόζονται στις περιουσιακές σχέσεις τους από τη σύναψη του γάμου και δεν πραγματοποιούνται εγγραφές στο μητρώο περιουσιακών σχέσεων των συζύγων.
Εάν οι σύζυγοι συνάψουν γαμικό σύμφωνο, τα στοιχεία του συμφώνου καταχωρούνται στο μητρώο περιουσιακών στοιχείων των συζύγων κατόπιν αιτήματος τουλάχιστον ενός εκ των συζύγων βάσει αίτησης πιστοποιημένης από συμβολαιογράφο.
Εάν το δικαστήριο άρει το καθεστώς της κοινοκτημοσύνης περιουσιακών στοιχείων ή το καθεστώς της κοινοκτημοσύνης αποκτημάτων, αντίγραφο της δικαστικής απόφασης αποστέλλεται από το δικαστήριο στον Συμβολαιογραφικό Σύλλογο, προκειμένου να καταχωρηθεί στο μητρώο περιουσιακών στοιχείων των συζύγων.
4.1. Μπορούν να υπάρχουν μία ή περισσότερες καταχωρήσεις περιουσιακών στοιχείων των συζύγων στη χώρα σας; Πού;
Η Δημοκρατία της Εσθονίας διαθέτει μητρώο περιουσιακών στοιχείων των συζύγων, το οποίο τελεί υπό τη διαχείριση του Συμβολαιογραφικού Συλλόγου.(Πράξη περί μητρώου περιουσιακών στοιχείων συζύγων της Εσθονίας)
4.2. Ποια έγγραφα καταχωρούνται; Ποιες πληροφορίες καταχωρούνται;
Τα ακόλουθα εγγράφονται σε ένα δελτίο μητρώου: τα προσωπικά δεδομένα των συζύγων, το καθεστώς περιουσιακών σχέσεων των συζύγων, τροποποιήσεις των περιουσιακών δικαιωμάτων των συζύγων, ακυρώσεις ή τροποποιήσεις ορισμένων εγγραφών, η εφαρμογή του εσθονικού ή αλλοδαπού δικαίου στα δικαιώματα κυριότητας των συζύγων και στοιχεία σχετικά με το γαμικό σύμφωνο.Στο φάκελο μητρώου τηρούνται τα έγγραφα που αποτέλεσαν τη βάση της εγγραφής (γαμικά σύμφωνα, δικαστικές αποφάσεις, αιτήσεις για την πραγματοποίηση των εγγραφών, κ.λπ.).
4.3. Ποιος και με ποιον τρόπο μπορεί να έχει πρόσβαση στις πληροφορίες του μητρώου;
Καθένας μπορεί να έχει πρόσβαση στις πληροφορίες που καταχωρίζονται στο δελτίο μητρώου περιουσιακών στοιχείων των συζύγων και να εξασφαλίσει αντίγραφα αυτού. Πρόσβαση στα αρχεία του μητρώου και αντίγραφα των εγγράφων που περιέχει παρέχονται εφόσον υφίσταται έννομο συμφέρον.Το έννομο συμφέρον συζύγου, συμβολαιογράφων, δικαστικών επιμελητών, συνδίκων πτώχευσης, δικαστηρίων και αρχών με εξουσία εποπτείας τεκμαίρεται.
Πρόσβαση στις πληροφορίες που περιέχονται στο μητρώο περιουσιακών στοιχείων των συζύγων παρέχεται μέσω των υπηρεσιών κτηματολογίου, των συμβολαιογραφείων και του οικείου δικτυακού τόπου. Η αμοιβή του συμβολαιογράφου καταβάλλεται βάσει του Νόμου για τις συμβολαιογραφικές αμοιβές με την πρόσβαση σε πληροφορίες που περιέχονται στο μητρώο περιουσιακών στοιχείων των συζύγων στο συμβολαιογραφείο.
Πρόσβαση στις πληροφορίες που περιέχονται στο μητρώο περιουσιακών στοιχείων των συζύγων παρέχεται μέσω των συμβολαιογραφείων και του οικείου δικτυακού τόπου. Η αμοιβή του συμβολαιογράφου καταβάλλεται βάσει του Νόμου για τις συμβολαιογραφικές αμοιβές με την πρόσβαση σε πληροφορίες που περιέχονται στο μητρώο περιουσιακών στοιχείων των συζύγων στο συμβολαιογραφείο.
4.4. Ποια είναι τα νομικά αποτελέσματα μιας εγγραφής (εγκυρότητα, αντιτάξιμο);
Εάν οι σύζυγοι τροποποιήσουν το καθεστώς κοινοκτημοσύνης των περιουσιακών στοιχείων τους ή καταργήσουν το καθεστώς που διέπει τις περιουσιακές σχέσεις τους (βλ. 3.1.), η εν λόγω πράξη θα έχει νομική ισχύ έναντι τρίτων μόνο αν οι αλλαγές έχουν καταχωρηθεί στο μητρώο περιουσιακών στοιχείων των συζύγων ή εάν το τρίτος μέρος γνώριζε την ύπαρξη του γαμικού συμφώνου.4.5. Γαμική συμβαση που συνήφθη στην αλλοδαπή σύμφωνα με αλλοδαπή νομοθεσία είναι δυνατόν να καταχωριστεί στη χώρα σας; Εάν ναι, βάσει ποιων όρων ή τυπικών προϋποθέσεων;
Ναι, ένα συμβόλαιο γάμου που συνάπτεται σε άλλο κράτος μπορεί να εγγραφεί στο μητρώο περιουσιακών δικαιωμάτων συζύγων της Εσθονίας. Προκειμένου να γίνει εγγραφή στο μητρώο περιουσιακών δικαιωμάτων συζύγων με βάση συμβόλαιο περιουσιακών δικαιωμάτων συζύγων που έχει συναφθεί στο εξωτερικό, οι σύζυγοι υποβάλλουν είτε γραπτή αίτηση είτε ψηφιακά υπογεγραμμένη αίτηση ενώπιον συμβολαιογράφου (Συμβολαιογραφικός κανονισμός άρθρο 451 παρ. 3). Τα έγγραφα που δεν είναι στα Εσθονικά θα υποβάλλονται μαζί με την εσθονική μετάφραση που γίνεται από ορκωτό μεταφραστή (Νόμος περί Μητρώου Περιουσιακών Δικαιωμάτων Συζύγων άρθρο 8 παρ.2).5.1. Με ποιον τρόπο διαχωρίζεται η περιουσία (εμπράγματα δικαιώματα σε ακίνητα);
Στην περίπτωση του καθεστώτος της κοινοκτημοσύνης περιουσιακών στοιχείων, η κοινή περιουσία χωρίζεται μεταξύ των συζύγων κατ' εφαρμογή των διατάξεων για την κατάργηση της κοινής ιδιοκτησίας. Σύμφωνα με τη Νομοθετική Πράξη περί Ιδιοκτησίας, όταν παύει η συνιδιοκτησία, η περιουσία χωρίζεται κατ' εφαρμογή συμφωνίας μεταξύ των συνιδιοκτητών. Εάν δεν επιτευχθεί συμφωνία, θα εκδοθεί απόφαση δικαστηρίου.Ο διαχωρισμός της κοινής περιουσίας μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο αφού λήξει το καθεστώς της κοινοκτημοσύνης περιουσιακών στοιχείων (είτε με το θάνατο ενός εκ των συζύγων είτε με διαζύγιο είτε με τη σύναψη γαμικού συμφώνου με το οποίο θεσπίζεται διαφορετικό περιουσιακό καθεστώς). Η περιουσία που δεν έχει διαχωριστεί θεωρείται ότι είναι κοινή περιουσία των συζύγων έως ότου διαχωριστεί.
Στο πλαίσιο του καθεστώτος της κοινοκτημοσύνης αποκτημάτων και του καθεστώτος περιουσιακής αυτοτέλειας, δεν υπάρχει κοινή περιουσία των συζύγων, επομένως δεν υπάρχει διαχωρισμός περιουσίας.
5.2. Ποιος είναι υπεύθυνος για τα υπάρχοντα χρέη μετά το διαζύγιο/χωρισμό;
Ισχύουν οι ίδιοι κανόνες που περιγράφονται στα σημεία 2.5 και 2.6.5.3. Πρέπει ο ένας σύζυγος να εγείρει αξίωση για αντισταθμιστική πληρωμή;
Ανεξάρτητα από το καθεστώς που εφαρμόζεται για τις περιουσιακές σχέσεις μεταξύ των συζύγων, εάν ένας σύζυγος προβαίνει σε μεγαλύτερες χρηματικές δαπάνες για την οικογένεια από τον έτερο σύζυγο, θεωρείται ότι ο/η σύζυγος δεν έχει δικαίωμα να ζητήσει αποζημίωση για όσα παραπάνω έχει συνεισφέρει από τον έτερο σύζυγο.Στο πλαίσιο του καθεστώτος της κοινοκτημοσύνης περιουσιακών στοιχείων, εάν ένας σύζυγος που δικαιούται να διαχειρίζεται κοινή περιουσία χρησιμοποιεί την κοινή περιουσία προς όφελος της ξεχωριστής περιουσίας του/της, θα καταβάλλει αποζημίωση για την αξία της περιουσίας που χρησιμοποίησε. Η αποζημίωση θα θεωρείται ότι αποτελεί μέρος της κοινής περιουσίας. Εάν ένας σύζυγος χρησιμοποιεί την ξεχωριστή περιουσία του/της προς όφελος της κοινής περιουσίας, μπορεί να ζητήσει την αποζημίωση της σχετικής αξίας από την κοινή περιουσία.
Στο πλαίσιο του καθεστώτος της κοινοκτημοσύνης αποκτημάτων, κατά τη λήξη του καθεστώτος που διέπει τις περιουσιακές σχέσεις των συζύγων, οι σύζυγοι έχουν το δικαίωμα να ζητήσουν αντισταθμιστική πληρωμή και χρηματική αποζημίωση. Το καθεστώς της κοινοκτημοσύνης αποκτημάτων λήγει είτε με το θάνατο ενός εκ των συζύγων, είτε με διαζύγιο ή με τη σύναψη γαμικού συμφώνου που θεσπίζει διαφορετικό καθεστώς για τις περιουσιακές σχέσεις είτε με δικαστική απόφαση κατόπιν αιτήματος ενός εκ των συζύγων.
Το μερίδιο της περιουσίας κάθε συζύγου που αυξήθηκε κατά τη διάρκεια του καθεστώτος της κοινοκτημοσύνης αποκτημάτων (αποκτηθέντα περιουσιακά στοιχεία) αντισταθμίζεται.
Προκειμένου να προσδιοριστεί ο βαθμός στον οποίο τα περιουσιακά στοιχεία υπόκεινται σε αντισταθμιστική πληρωμή, καταρτίζεται απογραφή των περιουσιακών στοιχείων που ανήκουν σε κάθε σύζυγο, στην οποία απαριθμούνται όλα τα περιουσιακά στοιχεία των συζύγων (σύνολο περιουσιακών στοιχείων), παρουσιάζει την περιουσία των δύο συζύγων κατά την έναρξη του έγγαμου βίου ή του καθεστώτος που διέπει τις περιουσιακές σχέσεις (πάγια περιουσιακά στοιχεία), καθώς επίσης την περιουσία των δύο συζύγων που αποκτήθηκε έως το τέλος του γάμου ή του καθεστώτος που διέπει τις περιουσιακές σχέσεις (αποκτηθέντα περιουσιακά στοιχεία) και την αξία των εν λόγω περιουσιακών στοιχείων.
Τα ακόλουθα δεν θα αντισταθμίζονται:
- περιουσιακά στοιχεία που άνηκαν σε έναν εκ των συζύγων πριν από το γάμο•
- περιουσιακά στοιχεία που αποκτήθηκαν κατά τη διάρκεια του γάμου εκ χαριστικής αιτίας (όπως δωρεά ή κληρονομιά)•
- δικαιώματα που προκύπτουν για ένα σύζυγο λόγω προβλήματος υγείας ή σωματικής βλάβης και στη βάση κρατικής και υποχρεωτικής συνταξιοδοτικής ασφάλισης•
- περιουσιακά στοιχεία που αποκτήθηκαν ως αντάλλαγμα για περιουσιακά στοιχεία που δεν υπόκεινται σε αντισταθμιστική πληρωμή.
Στο πλαίσιο του καθεστώτος του περιουσιακής αυτοτέλειας, οι σύζυγοι αντιμετωπίζονται για τους σκοπούς της περιουσιακής σχέσης τους όπως εάν δεν ήταν παντρεμένοι μεταξύ τους. Επομένως, ένας σύζυγος έχει δικαίωμα προσφυγής μόνο σε γενικές αξιώσεις για αποζημίωση (όπως αδικαιολόγητος πλουτισμός, αποζημίωση ζημιών).
Στην περίπτωση εξ αδιαθέτου διαδοχής, ο επιζών σύζυγος κληρονομεί μαζί με τους συγγενείς του αποθανόντος συζύγου και το μερίδιό του/της εξαρτάται από τη σειρά των συγγενών που δικαιούνται κληρονομιά (οι συγγενείς χωρίζονται σε τρεις τάξεις διαδοχής).
Εάν ο επιζών σύζυγος κληρονομήσει μαζί με τους διαδόχους πρώτης τάξης (παιδιά), δικαιούται ίσο μερίδιο με τα παιδιά, αλλά λαμβάνει μέχρι το ένα τέταρτο της κληρονομιάς.
Εάν ο επιζών σύζυγος κληρονομήσει μαζί με τους διαδόχους δεύτερης τάξης (γονείς του αποθανόντος και απόγονοί τους, δηλαδή αδέλφια του αποθανόντος), δικαιούται το μισό της κληρονομιάς. Εάν ο επιζών σύζυγος κληρονομήσει μαζί με τους κληρονόμους της δεύτερης τάξης, δικαιούται επίσης ένα πρόσθετο προτιμησιακό μερίδιο της κληρονομιάς (τα οικιακά είδη της κοινής κατοικίας).
Εάν δεν υπάρχουν συγγενείς πρώτης ή δεύτερης τάξης, τότε ο επιζών σύζυγος κληρονομεί όλη την περιουσία.
Εκτός από το μερίδιο της κληρονομιάς, ο επιζών σύζυγος δικαιούται να επιδιώξει προσωπικό δικαίωμα χρήσης του ακινήτου που χρησιμοποιήθηκε ως κοινή κατοικία.
Εάν ο επιζών σύζυγος κληρονομήσει μαζί με τους διαδόχους πρώτης τάξης (παιδιά), δικαιούται ίσο μερίδιο με τα παιδιά, αλλά λαμβάνει μέχρι το ένα τέταρτο της κληρονομιάς.
Εάν ο επιζών σύζυγος κληρονομήσει μαζί με τους διαδόχους δεύτερης τάξης (γονείς του αποθανόντος και απόγονοί τους, δηλαδή αδέλφια του αποθανόντος), δικαιούται το μισό της κληρονομιάς. Εάν ο επιζών σύζυγος κληρονομήσει μαζί με τους κληρονόμους της δεύτερης τάξης, δικαιούται επίσης ένα πρόσθετο προτιμησιακό μερίδιο της κληρονομιάς (τα οικιακά είδη της κοινής κατοικίας).
Εάν δεν υπάρχουν συγγενείς πρώτης ή δεύτερης τάξης, τότε ο επιζών σύζυγος κληρονομεί όλη την περιουσία.
Εκτός από το μερίδιο της κληρονομιάς, ο επιζών σύζυγος δικαιούται να επιδιώξει προσωπικό δικαίωμα χρήσης του ακινήτου που χρησιμοποιήθηκε ως κοινή κατοικία.
Όχι.
Σύμφωνα με τις τροποποιήσεις του νόμου περί ιδιωτικού διεθνούς δικαίου που τέθηκε σε ισχύ την 01.01.2024, τα δικαιώματα ιδιοκτησίας των εγγεγραμμένων συντρόφων διέπονται από το δίκαιο που έχουν επιλέξει.
Οι εγγεγραμμένοι σύντροφοι μπορούν να επιλέξουν το εφαρμοστέο δίκαιο, υπό την προϋπόθεση ότι το επιλεγμένο δίκαιο αναγνωρίζει τα περιουσιακά δικαιώματα της εγγεγραμμένης συμβίωσης. Στην περίπτωση αυτή, οι εγγεγραμμένοι σύντροφοι μπορούν να επιλέξουν το δίκαιο της χώρας κατοικίας ενός εγγεγραμμένου συντρόφου, το δίκαιο της χώρας ιθαγένειας ενός εγγεγραμμένου συντρόφου ή το δίκαιο της χώρας καταχώρισης μιας εγγεγραμμένης συμβίωσης.
Εάν οι εγγεγραμμένοι εταίροι δεν έχουν επιλέξει το εφαρμοστέο δίκαιο, τα περιουσιακά τους δικαιώματα διέπονται από το δίκαιο που ισχύει για τις γενικές έννομες συνέπειες της εγγεγραμμένης συμβίωσης. Οι γενικές έννομες συνέπειες της καταχωρημένης συμβίωσης, εκτός από το δικαίωμα επικοινωνίας του καταχωρημένου εταίρου και το δικαίωμα υιοθεσίας υπό τους όρους που προβλέπονται στον νόμο περί καταχωρημένης συμβίωσης, καθορίζονται από το δίκαιο του κράτους καταχώρισης της καταχωρημένης συμβίωσης. Εάν τα δεδομένα για τις καταχωρημένες συμβιώσεις καταχωρούνται σε μητρώο σε διάφορα κράτη, το δίκαιο του κράτους που καταχώρησε τελευταία τα δεδομένα στο μητρώο εφαρμόζεται στις γενικές έννομες συνέπειες των καταχωρημένων συμβιώσεων. Το δίκαιο του κράτους που αναφέρεται στην προηγούμενη πρόταση εφαρμόζεται μελλοντικά από τη στιγμή της καταχώρισης των δεδομένων στο μητρώο.
Με τη σύναψη σύμβασης καταχωρημένης συμβίωσης οι καταχωρημένοι σύντροφοι υποχρεούνται να υποστηρίζουν και να συντηρούν ο ένας τον άλλον. Οι εγγεγραμμένοι σύντροφοι έχουν ίσα δικαιώματα και υποχρεώσεις μεταξύ τους. Οργανώνουν από κοινού τη συμβίωσή τους λαμβάνοντας υπόψη την ευημερία του άλλου και αναλαμβάνουν ο καθένας τις ευθύνες που σχετίζονται με τη συμβίωση έναντι του άλλου.
Κατά τη σύναψη σύμβασης καταχωρημένης συμβίωσης οι καταχωρημένοι εταίροι επιλέγουν, με συμφωνία, μια σχέση ιδιοκτησίας. Οι τύποι των ιδιοκτησιακών σχέσεων προβλέπονται στον νόμο περί οικογενειακού δικαίου και είναι οι ίδιοι με εκείνους των έγγαμων ζευγαριών.
Οι μη συζυγικοί σύντροφοι που δεν έχουν καταχωρίσει τη συμβίωσή τους μπορούν να χρησιμοποιήσουν άλλα νομικά μέσα εκτός του οικογενειακού δικαίου: μπορούν να συνάψουν συμπράξεις σύμφωνα με το ενοχικό δίκαιο (η εφαρμογή των σιωπηρών συμβάσεων περιορίζεται μόνο στην κινητή περιουσία), να αποκτήσουν κοινή κυριότητα επί ακινήτων σύμφωνα με το περιουσιακό δίκαιο, να συντάξουν διαθήκες σύμφωνα με το κληρονομικό δίκαιο κ.λπ.
Οι εγγεγραμμένοι σύντροφοι μπορούν να επιλέξουν το εφαρμοστέο δίκαιο, υπό την προϋπόθεση ότι το επιλεγμένο δίκαιο αναγνωρίζει τα περιουσιακά δικαιώματα της εγγεγραμμένης συμβίωσης. Στην περίπτωση αυτή, οι εγγεγραμμένοι σύντροφοι μπορούν να επιλέξουν το δίκαιο της χώρας κατοικίας ενός εγγεγραμμένου συντρόφου, το δίκαιο της χώρας ιθαγένειας ενός εγγεγραμμένου συντρόφου ή το δίκαιο της χώρας καταχώρισης μιας εγγεγραμμένης συμβίωσης.
Εάν οι εγγεγραμμένοι εταίροι δεν έχουν επιλέξει το εφαρμοστέο δίκαιο, τα περιουσιακά τους δικαιώματα διέπονται από το δίκαιο που ισχύει για τις γενικές έννομες συνέπειες της εγγεγραμμένης συμβίωσης. Οι γενικές έννομες συνέπειες της καταχωρημένης συμβίωσης, εκτός από το δικαίωμα επικοινωνίας του καταχωρημένου εταίρου και το δικαίωμα υιοθεσίας υπό τους όρους που προβλέπονται στον νόμο περί καταχωρημένης συμβίωσης, καθορίζονται από το δίκαιο του κράτους καταχώρισης της καταχωρημένης συμβίωσης. Εάν τα δεδομένα για τις καταχωρημένες συμβιώσεις καταχωρούνται σε μητρώο σε διάφορα κράτη, το δίκαιο του κράτους που καταχώρησε τελευταία τα δεδομένα στο μητρώο εφαρμόζεται στις γενικές έννομες συνέπειες των καταχωρημένων συμβιώσεων. Το δίκαιο του κράτους που αναφέρεται στην προηγούμενη πρόταση εφαρμόζεται μελλοντικά από τη στιγμή της καταχώρισης των δεδομένων στο μητρώο.
Με τη σύναψη σύμβασης καταχωρημένης συμβίωσης οι καταχωρημένοι σύντροφοι υποχρεούνται να υποστηρίζουν και να συντηρούν ο ένας τον άλλον. Οι εγγεγραμμένοι σύντροφοι έχουν ίσα δικαιώματα και υποχρεώσεις μεταξύ τους. Οργανώνουν από κοινού τη συμβίωσή τους λαμβάνοντας υπόψη την ευημερία του άλλου και αναλαμβάνουν ο καθένας τις ευθύνες που σχετίζονται με τη συμβίωση έναντι του άλλου.
Κατά τη σύναψη σύμβασης καταχωρημένης συμβίωσης οι καταχωρημένοι εταίροι επιλέγουν, με συμφωνία, μια σχέση ιδιοκτησίας. Οι τύποι των ιδιοκτησιακών σχέσεων προβλέπονται στον νόμο περί οικογενειακού δικαίου και είναι οι ίδιοι με εκείνους των έγγαμων ζευγαριών.
Οι μη συζυγικοί σύντροφοι που δεν έχουν καταχωρίσει τη συμβίωσή τους μπορούν να χρησιμοποιήσουν άλλα νομικά μέσα εκτός του οικογενειακού δικαίου: μπορούν να συνάψουν συμπράξεις σύμφωνα με το ενοχικό δίκαιο (η εφαρμογή των σιωπηρών συμβάσεων περιορίζεται μόνο στην κινητή περιουσία), να αποκτήσουν κοινή κυριότητα επί ακινήτων σύμφωνα με το περιουσιακό δίκαιο, να συντάξουν διαθήκες σύμφωνα με το κληρονομικό δίκαιο κ.λπ.
Σύμφωνα με τον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας της Εσθονίας, ένα ζήτημα εμπίπτει στη δικαιοδοσία δικαστηρίου της Εσθονίας εάν μπορεί να επιλύσει το ζήτημα κατ' εφαρμογή των διατάξεων περί δικαιοδοσίας ή βάσει συμφωνίας αναφορικά με τη δικαιοδοσία, εκτός και εάν προβλέπεται διαφορετικά από το νόμο ή από διεθνείς συμφωνίες. Στις περιπτώσεις που καθορίζονται από το δίκαιο, τα μέρη μπορούν να συνάψουν συμφωνία σχετικά με τη δικαιοδοσία. Μια συμφωνία αναφορικά με τη δικαιοδοσία μπορεί να περιλαμβάνει συμφωνία για την επίλυση των αντιδικιών σε συγκεκριμένο δικαστήριο.
Νομικά ζητήματα που αφορούν τις περιουσιακές σχέσεις των συζύγων μπορούν επίσης να επιλυθούν από συμβολαιογράφο.
Νομικά ζητήματα που αφορούν τις περιουσιακές σχέσεις των συζύγων μπορούν επίσης να επιλυθούν από συμβολαιογράφο.