
Koppels in Italië
Last updated on: 11.05.2022
De versie in de Engelse en nationale taal van deze pagina wordt onderhouden door het nationale contactpunt. Het vertalen en bijwerken in de overige talen wordt geleidelijk uitgevoerd. Daarom is het mogelijk dat eventuele recente updates niet beschikbaar zijn in uw taal. Raadpleeg voor de meest recente informatie het Engels of de nationale taal van het land waarover u informatie zoekt.
1.1. Welk recht is van toepassing op het vermogen van de echtgenoten? Welke criteria/regels worden gebruikt om het toepasselijke recht te bepalen? Welke internationale verdragen moeten worden gerespecteerd met betrekking tot bepaalde landen?
Tenzij de echtgenoten anders overeenkomen wordt het huwelijksvermogen beheerst door het recht dat van toepassing is op hun persoonlijke rechtsbetrekkingen, d.w.z.:- hun gemeenschappelijk nationaal recht, indien de echtgenoten dezelfde nationaliteit hebben;
- het recht van het land waar het huwelijkse leven voornamelijk plaatsvindt indien zij verschillende nationaliteiten of meerdere gezamenlijke nationaliteiten hebben (art. 29 en 30 Wet nr. 218 van 31/05/1995).
Italië heeft geen internationale verdragen over dit onderwerp geratificeerd.
1.2. Hebben de echtgenoten de mogelijkheid het toepasselijke recht te kiezen? Zo ja, door welke beginselen wordt deze keuze dan bepaald (bijvoorbeeld voor welk recht kan gekozen worden, vormvereisten, retroactiviteit)?
Ja, de echtgenoten kunnen het toepasselijk recht kiezen. Ze kunnen overeenkomen dat hun vermogen moet worden beheerst door het recht van een land waarvan minstens een van hen de nationaliteit heeft of door het recht van een land waar minstens een van hen verblijft. De eisen voor de geldigheid van de overeenkomst betreffende de rechtskeuze en de geldigheid van de formaliteiten en inhoud worden beheerst door het gekozen recht of het recht van de plek waar de overeenkomst wordt gesloten (art. 30 Wet nr. 218 van 31/05/1995).De schriftelijke vorm is een minimale vormvereiste. De overeenkomst kan te allen tijde worden gesloten of gewijzigd; er bestaat geen terugwerkende kracht en de overeenkomst kan zijn opgenomen bij de registratie van het huwelijk.
2.1. Beschrijf de algemene beginselen: Welke goederen maken deel uit van de gemeenschap van goederen? Welke goederen zijn onderdeel van het privé vermogen van de echtgenoten?
Het wettelijke huwelijksvermogensstelsel is dat van gemeenschap van goederen (art. 159 van het Italiaans Burgerlijk wetboek (BW)).Het wettelijke stelsel van gemeenschap van goederen leidt tot het bestaan van een gemeenschappelijk vermogen, eigen vermogen en opgeschort gemeenschappelijk vermogen.
Vermogen dat door de echtgenoten, afzonderlijk of gezamenlijk, wordt verworven tijdens het huwelijk maakt onderdeel uit van het gemeenschappelijk vermogen, met uitzondering van het eigen vermogen en vermogen dat valt onder het opgeschort gemeenschappelijk vermogen (art. 177 BW).
Het volgende maakt onderdeel uit van het eigen vermogen:
- vermogen dat is verworven voorafgaand aan het huwelijk of het aangaan van het stelsel van gemeenschap van goederen;
- vermogen dat wordt verworven tijdens het huwelijk als schenking of erfenis, tenzij in de authentieke akte van gift of testament is opgenomen dat het wordt toegewezen aan het gemeenschappelijk vermogen;
- vermogen dat gebruikt wordt voor het strikt persoonlijke gebruik van een echtgenoot en de bijbehorende accessoires;
- vermogen dat een echtgenoot nodig heeft voor het uitoefenen van zijn/haar beroep;
- vermogen dat is ontvangen als compensatie voor schade, evenals eventueel pensioen dat samenhangt met een gedeeltelijke of volledige arbeidsongeschiktheid;
- vermogen dat wordt verworven bij de prijs van de overdracht of uitwisseling van bovenstaand vermogen, mits dat expliciet wordt vermeld ten tijde van de verwerving.
Met betrekking tot vermogen dat staat vermeld in c), d), f), dat roerende of onroerende goederen betreft en is geregistreerd in het specifieke vermogensregister en verkregen na het aangaan van het huwelijk, geldt dat, teneinde uitgesloten te worden van het gemeenschappelijk vermogen, de uitsluiting vermeld moet staan in de akte van verwerving en met medewerking van de andere echtgenoot.
Het volgende wordt geacht deel uit te maken van de opgeschort gemeenschappelijk vermogen:
- de vruchten van het eigen vermogen van een echtgenoot en de opbrengsten uit zijn/haar afzonderlijke activiteiten, mits deze nog steeds bestaan op het moment van vereffening van het gemeenschappelijk vermogen (art. 177, onder b en c BW);
- vermogen dat is bestemd voor het exploiteren van een onderneming van een van beide echtgenoten indien de onderneming is opgericht tijdens het huwelijk en tevens de waardevermeerdering van een onderneming die is opgericht voorafgaand aan het huwelijk, mits deze nog bestaat ten tijde van de ontbinding van het gemeenschappelijk vermogen (art. 178 BW).
Het opgeschort gemeenschappelijk vermogen is uitsluitend van toepassing op het moment dat het gemeenschappelijk vermogen wordt ontbonden en, afhankelijk van de geldende rechtspraak, betekent niet de feitelijke mede-eigendom van goederen of rechten, maar slechts een recht op krediet van een van beide echtgenoten dat door de ander (de eigenaar) moet worden betaald, gelijk aan de helft van de waarde van het vermogen. Indien er over deze waarde geen overeenstemming wordt bereikt, dan wordt deze vastgesteld door de rechter.
Bij een nalatenschap vormt dit een schuld van de overleden echtgenoot die moet worden betaald aan de langstlevende echtgenoot.
2.2. Zijn er wettelijke veronderstellingen met betrekking tot de toekenning van goederen?
Bij gebrek aan bewijs van het tegenovergestelde worden roerende goederen geacht deel uit te maken van het gemeenschappelijk vermogen (art. 195 BW).2.3. Moeten de echtgenoten een inventaris van de bezittingen opstellen? Zo ja, wanneer en hoe?
De echtgenoten zijn niet verplicht een boedelbeschrijving op te stellen.2.4. Wie is verantwoordelijk voor het beheer van het vermogen? Wie mag goederen vervreemden? Mag één echtgenoot alleen de goederen vervreemden/beheren of is de toestemming van de andere echtgenoot nodig (bijvoorbeeld in geval van vervreemding van echtelijke woning)? Welk effect heeft de ontbrekende toestemming op de geldigheid van een overdracht en op de tegenwerpbaarheid daarvan aan een derde?
Het gemeenschappelijk vermogen mag afzonderlijk door de echtgenoten worden beheerd.Het uitvoeren van handelingen van buitengewoon beheer en het opstellen van overeenkomsten waarbij persoonlijke genotsrechten worden gevestigd of verworven behoren tot beide echtgenoten gezamenlijk. Ook het recht van vertegenwoordiging in gerechtelijke procedures voor verwante handelingen komt aan beide echtgenoten gezamenlijk toe (art. 180 BW).
In het geval van openbaar geregistreerde roerende of onroerende goederen kan een handeling van vervreemding (verkoop, enz.), waarbij de benodigde toestemming van een van beide partijen ontbreekt, worden vernietigd en kan deze handeling worden uitgevoerd door de echtgenoot wiens toestemming noodzakelijk was binnen een jaar vanaf de datum waarop hij/zij kennis kreeg van de handeling en in ieder geval binnen een jaar na de datum van overschrijving; in elk ander geval moet de echtgenoot die handelde zonder toestemming van de andere echtgenoot op zijn/haar verzoek het gemeenschappelijk vermogen herstellen in de staat zoals die was voor het uitvoeren van de handeling of, indien dat onmogelijk is, een equivalent bedrag betalen (art. 184 BW).
Een echtgenoot kan geen afstand doen van zijn/haar aandeel in het gemeenschappelijk vermogen tot het stelsel van gemeenschap van goederen wettelijk is ontbonden.
Indien een echtgenoot weigert zijn/haar toestemming te geven of indien hij/zij afwezig is of anderszins verhinderd, dan kan de andere echtgenoot toestemming verkrijgen van de rechter om de noodzakelijke handelingen te verrichten (artt. 181 en 182 BW). Daarnaast kan de rechter een van beide echtgenoten uitsluiten van het beheer indien hij/zij heeft aangetoond een slecht beheerder te zijn (art. 183 BW). In gevallen van absolute of relatieve onmogelijkheid of slecht beheer door een van beide echtgenoten kan de rechter een gerechtelijke verdeling van goederen uitspreken, hetgeen een van de redenen vormt voor het ontbinden van het stelsel van gemeenschap van goederen (art. 193 BW).
Met betrekking tot het eigen vermogen en het opgeschort gemeenschappelijk vermogen kan de eigenaar alle beheershandelingen en afstandshandelingen alleen uitvoeren (art. 185 BW).
Er bestaan geen speciale wettelijke bepalingen met betrekking tot de echtelijke woning of een specifieke bescherming voor de echtgenoot die geen eigenaar is.
2.5. Is een overdracht verricht door de ene echtgenoot ook bindend voor de andere?
Handelingen voor het normale beheer van het gemeenschappelijk vermogen kunnen door elk van beide echtgenoten afzonderlijk worden uitgevoerd (art. 180 BW). Het gemeenschappelijk vermogen is aansprakelijk voor verplichtingen die zijn aangegaan ten behoeve van het gezin, ook indien een echtgenoot deze afzonderlijk is aangegaan (art. 186 BW).2.6. Wie is aansprakelijk voor de schulden tijdens het huwelijk? Op welke goederen kunnen schuldeisers zich verhalen?
Indien schuldeisers niet volledig kunnen worden voldaan uit het eigen vermogen, dan is het gemeenschappelijk vermogen, tot de waarde die overeenkomt met het aandeel van de echtgenoot in de schuld, aansprakelijk voor eventuele schulden die tijdens het huwelijk zijn aangegaan door een van beide echtgenoten bij het uitvoeren van handelingen die het normale beheer te buiten gaan zonder toestemming van de andere partij (art. 189 BW).Persoonlijke schuldeisers van een van beide echtgenoten kunnen, ook indien de schuld voorafgaand aan het huwelijk is ontstaan, subsidiair worden vergoed uit het gemeenschappelijk vermogen, tot de waarde die overeenkomt met het aandeel van de echtgenoot in de schuld. In geval van schulden zonder onderpand hebben de schuldeisers van het gemeenschappelijk vermogen voorrang ten opzichte van persoonlijke schuldeisers van een echtgenoot (art. 189 BW).
Schuldeisers van schulden die betrekking hebben op het gemeenschappelijk vermogen van goederen kunnen subsidiair beslag leggen op het eigen vermogen van elk van beide echtgenoten, tot de helft van de vordering, indien het gemeenschappelijk vermogen onvoldoende blijkt te zijn (art. 190 BW).
3.1. Van welke bepalingen kunnen de echtgenoten afwijken door een contract te makenen en welke niet? Voor welk huwelijksvermogenstelsel kunnen zij kiezen?
Het stelsel van gemeenschap van goederen kan door middel van een huwelijkscontract / huwelijkse voorwaarden tussen de echtgenoten worden gewijzigd (art. 210 BW). De keuze voor het stelsel van scheiding van goederen kan ook worden opgenomen bij de registratie van het huwelijk (art. 162 BW).De wet voorziet in twee soorten gebruikelijke stelsels voor huwelijksvermogen: scheiding van goederen en conventionele gemeenschap van goederen.
Het stelsel van scheiding van goederen verschilt volledig van het wettelijk stelsel: elke echtgenoot behoudt de exclusieve eigendom en het recht om vermogen dat voorafgaand aan en tijdens het huwelijks wordt verworven te gebruiken en beheren, zonder uitzondering, en voldoet zijn/haar eigen schulden met zijn/haar eigen vermogen (artt. 215 en 217 BW).
Indien de echtgenoten gezamenlijk vermogen hebben verworven, dan is dit onderworpen aan de normale bepalingen betreffende gezamenlijk vermogen.
Het stelsel van conventionele gemeenschap van goederen is veel minder voorkomend en is een gewijzigde vorm van het wettelijk stelsel van gemeenschap van goederen. De inhoud ervan kan vrij worden vastgesteld door de echtgenoten, die niettemin zijn toegestaan om:
- algemene verwijzingen te maken naar wetten of gebruiken die niet op hen van toepassing zijn, maar moeten specifiek de inhoud van de overeenkomst vermelden die hun relatie zal beheersen;
- in het stelsel van conventionele gemeenschap van goederen het eigen vermogen op te nemen dat vermeld staat onder c), d) en e) onder 2.1.;
- af te wijken van de bepalingen betreffende het beheer van het gemeenschappelijk vermogen en de gelijkheid van de aandelen met betrekking tot het vermogen dat zou vallen onder de wettelijk stelsel (art. 210 BW).
Hoewel het geen conventioneel stelsel vormt en uitsluitend verwijst naar bepaald specifiek vermogen, voorziet de wetgever ook in het vermogensfonds. Met dit fonds, dat kan bestaan naast het stelsel van scheiding of gemeenschap van goederen, kan een van beide echtgenoten of kunnen beide echtgenoten of een derde partij specifieke openbaar geregistreerde roerende of onroerende goederen of onderhandelbare instrumenten opzij zetten om te voldoen aan de behoeften van het gezin. Dergelijk vermogen is dan onderworpen aan een specifieke bepaling met betrekking tot het beheer en vormt geen voorwerp van de uitvoering van schulden waarvan de schuldeiser weet dat deze zijn aangegaan voor andere behoeften dan het voldoen aan de behoeften van het gezin (art. 167 e.v.).
3.2. Wat zijn de formele vereisten en met wie moet ik contact opnemen?
De voorwaarden moeten worden opgesteld in aanwezigheid van twee getuigen in de vorm van een authentieke akte, anders zullen zij nietig worden verklaard.De keuze voor het regime van scheiding van goederen kan ook worden opgenomen bij de registratie van het huwelijk (art. 162 BW).
3.3. Wanneer kan het contract worden gesloten en wanneer treedt het in werking?
Het huwelijkscontract / de huwelijkse voorwaarden kunnen te allen tijde worden aangegaan, voorafgaand aan of tijdens het huwelijk. Indien ze voorafgaand aan het huwelijk zijn opgesteld, treden ze in werking op het moment van sluiten van het huwelijk. Indien ze tijdens het huwelijk worden opgesteld, treden ze onmiddellijk in werking.In alle gevallen kunnen ze slechts worden tegengeworpen aan derden indien er een aantekening is opgenomen bij de registratie van het huwelijk dat is opgenomen in het archief van de burgerlijke stand (art. 162 BW).
3.4. Kan een bestaand contract gewijzigd worden door de echtgenoten? Zo ja, onder welke voorwaarden?
De voorwaarden kunnen te allen tijde worden gewijzigd in de vorm van een authentieke akte (art. 163 BW). In Wet nr. 142 van 10/05/1981 is bepaald dat hiervoor niet langer toestemming van de rechter noodzakelijk is. Er is wel nog steeds goedkeuring nodig voor wijzigingen van voorwaarden die bij authentieke akte zijn aangegaan voorafgaand aan 07/05/1981.3.5. Kan een huwelijkscontract terugwerkende kracht krijgen volgens de nationale wetgeving in uw land, wanneer echtgenoten dit contract tijdens het huwelijk sluiten?
Volgens het Italiaanse recht was het vóór de inwerkingtreding van de EU-verordeningen 2016/1103 en 1104 niet mogelijk om een terugwerkende kracht toe te passen op de huwelijkse voorwaarden. Art. 22, lid 2 en 3, van de voornoemde verordeningen, erkent nu aan de echtgenoten de mogelijkheid om in de overeenkomst uitdrukkelijk een wijziging van het op hun vermogensrechtelijke gevolgen toepasselijke recht vast te stellen. Deze mogelijkheid bestaat alleen als een wijziging van het toepasselijke recht met terugwerkende kracht de uit dat recht voortvloeiende rechten van derden niet in het gedrang brengt.Het wettelijk stelsel wordt, in tegenstelling tot conventionele stelsels, op een zogenoemde „negatieve” manier bekendgemaakt. Dat wil zeggen dat dit wordt aangenomen te bestaan en kan worden tegengeworpen aan derden als gevolg van het feit dat er geen aantekening aanwezig is in de registratie van het huwelijk waaruit anders blijkt. De conventionele stelsels worden bekendgemaakt via een aantekening in de registratie van het huwelijk zoals dat is opgenomen in het papieren of elektronische archief van de burgerlijke stand (art. 69 van Presidentieel besluit nr. 396 van 03/11/2000).
Het Italiaanse "regime pubblicitario" staat de annotatie van de overeenkomsten in de "registri dello stato civile" (registers van de burgerlijke stand) aan de zijde van de huwelijksakte toe. De huwelijksovereenkomsten moeten in de eerste plaats in overeenstemming zijn met de vorm die is voorgeschreven door de wet van het land op basis waarvan zij zijn opgesteld en met alle andere formaliteiten die nodig zijn om in Italië uitvoerbaar te zijn (bijvoorbeeld het aanvragen van de Apostille volgens het land van herkomst). Vervolgens moet het huwelijk uiteraard worden ingeschreven in het "registro dello stato civile" van Italië. Om aan de vereisten van registratie te voldoen, bepaalt art. 22 van bovengenoemd DPR dat, gelet op hetgeen in de internationale verdragen is bepaald, de in een vreemde taal opgestelde documenten vergezeld moeten gaan van een Italiaanse vertaling die "certificata conforme" (officieel conform) aan de tekst in de vreemde taal moet worden verklaard door de diplomatieke of consulaire autoriteit of door een officiële vertaler of door een tolk die ten overstaan van de "ufficiale dello stato civile" de conformiteit met de tekst in de vreemde taal zweert. Ten slotte moet worden opgemerkt dat de Italiaanse registratie van huwelijksovereenkomsten die door een buitenlands toepasselijk recht worden geregeld, alleen mogelijk is als de Italiaanse wet voorziet in een inhoud die ten minste vergelijkbaar is met de inhoud van deze buitenlandse overeenkomsten, op basis van het beginsel van het "aanpassingsbeginsel" (istituto dell'adattamento) overeenkomstig art. 29 van de voornoemde EU-verordeningen. Dit omdat het a contrario niet mogelijk zou moeten zijn om te voldoen aan de registratieverplichting in Frankrijk van een overeenkomst betreffende een "fondo patrimoniale" van een in Frankrijk gelegen goed, die door het Italiaanse recht wordt geregeld, aangezien het Franse recht niet de mogelijkheid erkent om een huwelijksovereenkomst vast te stellen die een soortgelijke inhoud hebben als het "fondo patrimoniale".
4.1. Bestaan er één of meer huwelijksvermogensregisters in uw land? Waar?
Naast de registratie bij de burgerlijke stand, wat de tegenstelbaarheid bepaalt jegens derden, is in bepaalde gevallen tevens openbare registratie vereist in het kadaster (art. 2647 BW), maar overeenkomstig de heersende rechtspraak kan dit de vorm nemen van een eenvoudige openbare kennisgeving zonder relevantie voor de tegenstelbaarheid jegens derden.4.2. Welke documenten worden geregistreerd? Welke informatie wordt geregistreerd?
Onder andere het volgende moet als aantekening worden opgenomen bij de registratie van het huwelijk zoals opgenomen in de burgerlijke stand (art. 162 BW, art. 69 Presidentieel besluit 396/2000): de datum van het huwelijkscontract / de huwelijkse voorwaarden, de notaris die de authentieke akte heeft opgesteld, de gegevens van de beide partijen, de keuze voor het huwelijksvermogensstelsel, de rechtskeuze, de beschikking voor de ontbinding van het huwelijk of de gerechtelijke verdeling van goederen. Het verzoek om aantekeningen van het huwelijkscontract / de huwelijkse voorwaarden wordt gedaan door de notaris die de authentieke akte heeft opgesteld.4.3. Hoe en door wie kan de informatie in het register worden geraadpleegd?
Eenieder heeft het recht om de burgerlijke stand te raadplegen.4.4. Wat zijn de juridische gevolgen van registratie (geldigheid, tegenstelbaarheid)?
Het gevolg van de openbare registratie is de tegenstelbaarheid mogelijk te maken van het huwelijksvermogensstelsel jegens derden.4.5. Kan een in het buitenland gesloten huwelijkscontract naar buitenlands recht in uw land worden geregistreerd? Zo ja, onder welke voorwaarden of formaliteiten?
Het openbare registratiesysteem (regime pubblicitario) van de huwelijkse voorwaarden in Italië wordt geregeld door art. 162 van het burgerlijk wetboek en door de DPR 3 november 2000, n. 396 en maakt de activering mogelijk van de bepalingen betreffende hun verzet tegen derden, zoals voorzien door art. 28 van de EU-verordeningen 2016/1103 en 1104.Het Italiaanse "regime pubblicitario" staat de annotatie van de overeenkomsten in de "registri dello stato civile" (registers van de burgerlijke stand) aan de zijde van de huwelijksakte toe. De huwelijksovereenkomsten moeten in de eerste plaats in overeenstemming zijn met de vorm die is voorgeschreven door de wet van het land op basis waarvan zij zijn opgesteld en met alle andere formaliteiten die nodig zijn om in Italië uitvoerbaar te zijn (bijvoorbeeld het aanvragen van de Apostille volgens het land van herkomst). Vervolgens moet het huwelijk uiteraard worden ingeschreven in het "registro dello stato civile" van Italië. Om aan de vereisten van registratie te voldoen, bepaalt art. 22 van bovengenoemd DPR dat, gelet op hetgeen in de internationale verdragen is bepaald, de in een vreemde taal opgestelde documenten vergezeld moeten gaan van een Italiaanse vertaling die "certificata conforme" (officieel conform) aan de tekst in de vreemde taal moet worden verklaard door de diplomatieke of consulaire autoriteit of door een officiële vertaler of door een tolk die ten overstaan van de "ufficiale dello stato civile" de conformiteit met de tekst in de vreemde taal zweert. Ten slotte moet worden opgemerkt dat de Italiaanse registratie van huwelijksovereenkomsten die door een buitenlands toepasselijk recht worden geregeld, alleen mogelijk is als de Italiaanse wet voorziet in een inhoud die ten minste vergelijkbaar is met de inhoud van deze buitenlandse overeenkomsten, op basis van het beginsel van het "aanpassingsbeginsel" (istituto dell'adattamento) overeenkomstig art. 29 van de voornoemde EU-verordeningen. Dit omdat het a contrario niet mogelijk zou moeten zijn om te voldoen aan de registratieverplichting in Frankrijk van een overeenkomst betreffende een "fondo patrimoniale" van een in Frankrijk gelegen goed, die door het Italiaanse recht wordt geregeld, aangezien het Franse recht niet de mogelijkheid erkent om een huwelijksovereenkomst vast te stellen die een soortgelijke inhoud hebben als het "fondo patrimoniale".
Scheiding van tafel en bed en echtscheiding leiden tot ontbinding van het huwelijksvermogensstelsel (art. 191 BW).
In het geval van ontbinding van een stelsel van conventionele gemeenschap van goederen (zie 3.1.) zijn bovenstaande bepalingen over wettelijk stelsel van toepassing, maar wordt er rekening gehouden met eventuele afwijkingen die door de echtgenoten zijn opgesteld.
In geval van een stelsel van scheiding van goederen (zie 3.1.) blijft het vermogen onderworpen aan de normale eigendomsbepalingen.
Het patrimoniaal fonds (zie 3.1.) eindigt bij annulatie of ontbinding van het huwelijk. Indien er minderjarige kinderen zijn, blijft het fonds van kracht tot het laatste kind meerderjarig wordt en kan de rechter een deel van de goederen van het fonds toewijzen aan de minderjarigen, hetzij voor gebruik hetzij voor eigendom (art. 171 BW).
- Moet de aanspraak worden voldaan door middel van betaling of in natura?
- Hoe wordt de aanspraak beoordeeld?
- Wat is het bedrag van de vergoeding?
- Wanneer is de aanspraak verjaard?
Het Italiaans recht voorziet niet in een regime van gemeenschap van vruchten en inkomsten.
5.3.2. In andere gevallen (geen gemeenschap van overschot)?
In geval van het stelsel van gemeenschap van goederen dient elk van beide echtgenoten aan het gemeenschappelijk vermogen de bedragen te vergoeden die hij/zij heeft opgenomen uit dit vermogen en die niet gebruikt zijn om te voldoen aan gezamenlijke verplichtingen. Elk van beide echtgenoten kan verzoeken om terugbetaling van bedragen die zijn opgenomen uit zijn/haar eigen vermogen en die zijn gebruikt voor het gemeenschappelijk vermogen (art. 192 BW).
5.1. Hoe wordt het vermogen (goederen rechten) verdeeld?
In geval van ontbinding van het (wettelijk) stelsel van gemeenschap van goederen worden de goederen en schulden gelijk verdeeld, na voldoening van uitstaande vergoedingen of terugbetalingen (art. 191 e.v. BW, zie ook 5.3.). Het resterend gemeenschappelijk vermogen valt onder de normale bepalingen inzake het gemeenschappelijk vermogen. Indien de echtgenoten het niet eens kunnen worden over de verdeling van het gemeenschappelijk vermogen, dan wordt deze bepaald door de rechter. Bij afwezigheid van bewijs van het tegenovergestelde worden roerende goederen geacht deel uit te maken van het gemeenschappelijk vermogen (art. 195 BW). Met betrekking tot de behoeften van kinderen en hun voogdij kan de rechter een vruchtgebruik instellen ten gunste van een van beide echtgenoten over een deel van het vermogen dat toekomt aan de andere echtgenoot (art. 194 BW).In het geval van ontbinding van een stelsel van conventionele gemeenschap van goederen (zie 3.1.) zijn bovenstaande bepalingen over wettelijk stelsel van toepassing, maar wordt er rekening gehouden met eventuele afwijkingen die door de echtgenoten zijn opgesteld.
In geval van een stelsel van scheiding van goederen (zie 3.1.) blijft het vermogen onderworpen aan de normale eigendomsbepalingen.
Het patrimoniaal fonds (zie 3.1.) eindigt bij annulatie of ontbinding van het huwelijk. Indien er minderjarige kinderen zijn, blijft het fonds van kracht tot het laatste kind meerderjarig wordt en kan de rechter een deel van de goederen van het fonds toewijzen aan de minderjarigen, hetzij voor gebruik hetzij voor eigendom (art. 171 BW).
5.2. Wie is aansprakelijk voor de bestaande schulden na echtscheiding/scheiding?
Aansprakelijkheid voor schulden die voortvloeien uit het stelsel van gemeenschap van goederen wijzigt niet bij de ontbinding van het stelsel.5.3. Kan een echtgenoot aanspraak maken op een vergoeding jegens de ander?
5.3.1. In geval van het stelsel van gemeenschap van overschot:- Moet de aanspraak worden voldaan door middel van betaling of in natura?
- Hoe wordt de aanspraak beoordeeld?
- Wat is het bedrag van de vergoeding?
- Wanneer is de aanspraak verjaard?
Het Italiaans recht voorziet niet in een regime van gemeenschap van vruchten en inkomsten.
5.3.2. In andere gevallen (geen gemeenschap van overschot)?
In geval van het stelsel van gemeenschap van goederen dient elk van beide echtgenoten aan het gemeenschappelijk vermogen de bedragen te vergoeden die hij/zij heeft opgenomen uit dit vermogen en die niet gebruikt zijn om te voldoen aan gezamenlijke verplichtingen. Elk van beide echtgenoten kan verzoeken om terugbetaling van bedragen die zijn opgenomen uit zijn/haar eigen vermogen en die zijn gebruikt voor het gemeenschappelijk vermogen (art. 192 BW).
Het overlijden van een van beide echtgenoten leidt tot de ontbinding van het huwelijksvermogensstelsel met de gevolgen zoals vermeld onder 5. Daarnaast heeft de langstlevende echtgenoot recht op een aandeel van de nalatenschap van de overlevende overeenkomstig het erfrecht.
Nee.
Het stelsel van gemeenschap van goederen is ook van toepassing op geregistreerde partnerschappen, behalve indien de partners een ander vermogensstelsel overeenkomen (en net als gehuwden kunnen ze kiezen voor de scheiding van goederen). Wet 76/2016 geldt ook voor geregistreerde partnerschappen, de bepalingen betreffende erfenissen zonder testament, het gereserveerde deel, onterving, teruggave van schenkingen en familiecontracten. Paragraaf 21 (Wet 76/2016) bepaalt dat artikelen betreffende erfenissen zonder testament, het geregistreerde deel en onterving ook van toepassing zijn op partners van geregistreerde partnerschappen.
De rechter heeft een exclusieve bevoegdheid. Over het algemeen is de Italiaanse rechter bevoegd wanneer de verweerder is gevestigd (dit houdt in dat de persoon daar het voornaamste centrum van zijn belangen en interesses heeft gevestigd, art. 43 BW) of zijn verblijfplaats (dit houdt in de plek waar een persoon gewoonlijk woont, art. 43 BW) heeft in Italië (art. 3 Wet nr. 218 van 31/05/1995).
Daarnaast is de Italiaanse rechter tevens bevoegd in zaken van nietigheid en annulatie van een huwelijk, scheiding van tafel en bed en ontbinding van het huwelijk indien een van de echtgenoten de Italiaanse nationaliteit heeft of wanneer het huwelijk in Italië is gesloten (art. 32 Wet nr. 218 van 31/05/1995).
Daarnaast is de Italiaanse rechter tevens bevoegd in zaken van nietigheid en annulatie van een huwelijk, scheiding van tafel en bed en ontbinding van het huwelijk indien een van de echtgenoten de Italiaanse nationaliteit heeft of wanneer het huwelijk in Italië is gesloten (art. 32 Wet nr. 218 van 31/05/1995).